Iechyd yn y cyd-destyn o ddatblygiad rhyngwladol; cynllyn ar rhan o ddolen Abertawe-Gambia

Mae’r cynllyn yma wedi ei ddatblygu gan dolen Abertawe-Gambia ag Rhadran Rhyngwladol Prifysgol Abertawe ac yn rhan o ddolen iechyd Wales for Africa. Bydd deg myfyriwr o’r ysgolion Gwyddor Iechyd, Meddygol a Gwleidyddiaeth, gyda i’w tiwtoriaid, yn trafeilio ac yn ymchwilio iechyd o fewn cyd-destyn datblygiad rhyngwladol. Mae’r cynllyn yn trio darganfod y cyd-ddibyniad rhwng afiechyd ac materion fel yr amgylchedd a datblygiad ac fydd yn mynd tuag at helpu hefo’r Millenium Development Goals y UN, yn fwy benodol, MDG 8 – Partneriaeth Rhyngwladol tuag at Ddatblygiad. Bydd y myfyrwyr yn gweithio gyda myfyrwyr o Brifysgol y Gambia i archwilio’r ffactorau ddi-oed ac eang sydd yn cyfrannu tuag at afiechyd. Trwy fynd i ysbytai a calolfannau iechyd, gyda cartrefi a pentrefi yn yr ardal lleol, byddent yn cael syniad gwell o’r sefyllfa iechyd allan yn y Gambia.

Mae’r blog yma wedi cael ei gychwyn, ac yn cael ei redeg gan myfyrwyr. Os oes unrhyw gwestiynnau, cysylltwch Jimmy Hay ar 341465@swansea.ac.uk

Wedi cyfieuthu gan Tomos Watkin

Saturday, 31 July 2010

Diwrnod Pump

Aru ni gychwyn yn gynnar bore ddoe, oherwydd mae ddydd gwener traddiodiadol yn hanner diwrnod yn y Gambia. Ar ol cael wythnos da iawn hyd yn hyn – gyda darganfod plentyn a teulu sydd yn fodlon cymryd rhan yn y cynllun, a caniatad gan y fam a’r tad i ymweld a’i cartref tu allan i Banjul - aru ni benderfynnu aros yn y dosbarth i drafod yr adroddiad.

Ar ol trafodiad hir, aru ni benderfynnu ar torri yr adroddiad i fewn i bedwar rhan: Beichiogiad, Genedigaeth, Bwydo, Triniaeth

Yn amgylchynu y pedwar rhan yma fydd y pumed rhan, y Trafodaeth. Fydd yr adran yma yn cysidro’r ffactorau diwylliadol, lleol, rhanbarthol, cenedlaethol a byd-eang sydd yn effeithio y pedwar rhan arall. Gyda hyn, fydd yr adran yma yn edrych ar y ffactorau cyn-genedigaeth sydd yn cyfrannu tuag at ddifyg maeth, fel addysg y fam a’r tad a iechyd y fam ers bod hi’n blentyn.

Da ni wedi rhannu ei’n gilydd rhwng dau grwp, a ddydd llun fydd pob grwp yn cyfeirio dau allan o’r pedwar adran. Wedyn yn dod at ei’n gilydd i gysidro yr adran Trafodaeth o fewn adrodd Beichiogiad, Genedigaeth, Bwydo a Triniaeth.

Da ni i gyd yn teimlo fel bod y cynllun yn ymdeithio’n dda iawn hyd yn hyn. Wythnos nesaf da ni’n mynd i ymweld acyfluniannau iechyd, clinigau, cyfluniannau llywodraethol a dim-llywodraethol a canolfannau iechyd gwledig o gwmpas y Gambia, i rhoi syniad gwell o beth i gynnwys yn y Trafodaeth. Fydd o hefyd yn helpu ni i gysidro y cas, a hefyd difyg maeth ar y cyfan, gyda ystiriaeth o gyd-destyn iechyd fwy eang.

Tuesday, 27 July 2010

Diwrnod Cyntaf

Heddiw oedd y diwrnod cyntaf or cynllun, ac o’r diwedd cwrdd a ni ei’n cyd-weithwyr o’r Gambia. Oedd o’n gyffroes cychwyn y cynllun a rhannu syniadau hefo’r myfyrwyr o’r Gambia. Oedd o hefyd yn gynhyrchiol iawn, ar ol pnawn hefo’n gilydd, o ni wedi cynhyrchu strwythur a trefneg y pedwar wythnos nesaf.

Cyrhaeddom ni yn y Royal Victoria Teaching Hospital am 9 o’r gloch bore ddoe, ac ar ol cyfarfod swyddogwyr yr ysbytu, cyflwynodd y myfyrwyr a tiwtoriaid o’r Gambia ac Abertawe i’w gilydd. Mae o’n neis gweld bod y grwp myfyrwyr o’r Gambia mor amrywiol a ni, ag hyn sydd yn gwneud y prosiect yma mor unigriw a gwreiddiol. Ar ol hyn, cawsom ni taith op gwmpas yr ysbytu, cyn symud yn mlaen i ystafell yn yr ysgol nyrsio i drafod y cynllun mewn mwy o fanyldeb.

Ar ol trefnu pawb mewn tri gwahanol grwp, hefo rhif hafal o myfyrwyr Abertawe a Gambia ym mhob grwp, trafodwn ni y tri rhan hollbwysig yr adroddiad: Yr astudiaeth, trefneg y cynllun ac y gwahanol fyrdd i gyhoeddi’r prosiect. Dewis y claf fydd y rhan mwyaf teimladwy or adroddiad, a dim ond hefo help y myfyrwyr o’r Gambia fyddwn ni yn medru helpu osgoi y pwnc anodd yma. Mae eu wybodaeth nhw amdan y ffordd mae’r ysbytu yn gweithio ac adranau mwy teimladwy yn werthfawr iawn.

Gweithio hefo’r myfyrwyr o Gambia yn y ffordd yma, yn dangos agweddau pobol o ddau gwahanol darnau o’r byd tuag at problemau iechyd a diwylliant, sydd yn darnodi y prosiect yma. Trwy rhannu profiadau o afiechyd a diwylliant, da ni yn gobeithio tyfu fel grwp a dysgu am y fyrdd allwn ni I gyd weithio hefo’n gilydd tuag at un canlyniad.


Sunday, 25 July 2010

Wedi glanio!

Cyrhaeddodd Tim Gambia dydd gwener, a mae nhw rwan yn gyfforddus yn ei llety, Dana Lodge. Mae cawodau oer yn dipyn o bleser mewn tymheredd o 32 gradd, a mae’r ddau goeden mango yn arlwyo ni hefo mangos ffres bob bore!

Roedd cyraedd dydd gwener yn breffaith I ni medru archwilio’r ardal, cyn cychwyn y cynllyn go iawn dydd llun.

Aru ni ymweld a farchnad bwyd yn Bakau ddoe i gael ffrwythau, cyn mynd i’r parc crocodeil lleol. Ar ol taith o gwmpas yr amgueddfa, aru ni gael ei’n gwahodd i gartref y crocodeil, ar ol iddo gael ei fwydo! Un ar ol y llal, cyffwrddwdd ni i gyd y grocodeil blinedig. Da iawn pawb!

Ar ei’n ffordd adre dyma ni’n dod ar draws gorymdaith y llwydd. Mae Llwydd Jammeh wedi bod yn teithio’r wlad cyn etholiad flwyddyn nesaf, ac o ni’n lwcus iawn ei weld o’n pasio!

Heddiw mae pawb yn ymlacio cyn paratoi tuag at y cyflwyniad i’r myfyrwyr o Gambia fory. Mae o’n gyffroes cyraedd cychwyn y cynllyn, o’r diwedd!


Wales for Africa yn Gaerdydd i ymchwilio am y daith

Ar yr 8fed o Orffenaf trafeiliodd cynrychiolwyr o dolen Abertawe-Gambia i gynhadledd blynyddol Wales for Africa yn Gaerdydd i ymchwilio am y daith.

Fel rhan o’r diwrnod, siaradodd John Griffiths o’r Cynulliad Cymraeg, am y pwysicrwydd o gadw y ddolenau rhwng Cymru ac Africa, yn yr amseroedd caled yma. Drost y diwrnod, siaradodd pobol amdan y gwahanol Millenium Development Goals, a pa rhan allwn ni chwarae mewn cadw ei’n addewid tuag at 2015. Roedd o’n siawns da i gyfarfod gwahanol math o bobol sydd yn gweithio’n galed yn y byd Datblygu Rhyngwladol a rhannu gwahanol syniadau tuag at y targedau MDG.